Het Laatste Nieuws
27 okt. 2022
is er nog wel voldoende grond beschikbaar? “De eerste woningen zullen verrijzen aan Klein-Rijsel”
Maakt betaalbaar wonen mogelijk…Met die slogan werd zopas de oprichting van een Community Land Trust gevierd in Leuven. Kortweg CLT en het komt erop neer dat je enkel de woning koopt en dat de grond eigendom blijft van de gemeenschap. “CLT is een belangrijk instrument voor betaalbaar wonen”, laat schepen David Dessers (Groen) optekenen die partijgenote Lies Corneillie vervangt als schepen van Wonen. Het is maar de vraag of er nog voldoende CLT-grond beschikbaar is om echt een verschil te maken in de alsmaar stijgende woningprijzen in Leuven.
De voorbije jaren bereidde AG Stadsontwikkeling Leuven in opdracht van stad Leuven de oprichting van een Community Land Trust (CLT) in Leuven voor. Kort uitgelegd: een CLT bouwt betaalbare woningen op gemeenschapsgrond. Als je enkel de woning koopt en de grond eigendom blijft van de gemeenschap, is die woning uiteraard goedkoper. “Op 29 september richtten AG Stadsontwikkeling Leuven en 31 stichtende leden uit het middenveld de Community Land Trust Leuven (CLTL) op, een mijlpaal voor Leuven. CLT is een belangrijk instrument voor betaalbaar wonen”, aldus schepen David Dessers (Groen).
Buitenlandse voorbeelden
De Leuvense schepen van Wonen heeft zonder enige twijfel een punt want voorbeelden uit het buitenland leren dat CLT wel degelijk een impact kan hebben voor de mensen die op zoek zijn naar een betaalbare woning. Zo kwam Brenda Torpy in het kader van de feestelijke lancering van de eerste Leuvense CLT getuigen over haar ervaringen in de Verenigde Staten: “De Burlington Community Land Trust -tegenwoordig de Champlain Housing Trust (CHT) genoemd- werd in 1984 opgericht met een aanzienlijke subsidie en technische bijstand van de stad Burlington. Het was de eerste CLT in de Verenigde Staten die door het beleid werd geïnitieerd. Het was ook de eerste die diep verankerd was in het meerjarenplan als prioritaire ontvanger van publieke financiering voor de productie en het behoud van betaalbare woningen.” Ook Mariolga Juliá Pacheco van de Caño Martín Peña in San Juan spreekt van een positieve ervaring. “Het Martín Peña-kanaal was ooit een waterweg die door het midden van de Puerto Ricaanse hoofdstad San Juan liep”, klinkt het. “Het CLT-model zorgde ervoor dat een informele nederzetting rond deze vervuilde getijdengeul omgevormd werd tot een duurzame gemeenschap. Het biedt een nieuw model voor het verbeteren van informele nederzettingen in steden zonder dat deze vervolgens onbetaalbaar worden voor de oorspronkelijke bewoners.”
Een mooie evolutie maar de vraag is of het principe van een CLT niet te laat komt in Leuven want wonen in de stad is eigenlijk al onbetaalbaar geworden voor een groot deel van de kandidaat-kopers. In de universiteitsstad telde je voor een woning gemiddeld 445.864 euro neer in 2021 en dat was een stijging van 10,7% in vergelijking met 2020. Ondertussen zijn we nog een jaar verder en zal de gemiddelde prijs voor een huis al vlot boven de 450.000 euro gaan in Leuven. De eerste achtervolgers komen zelfs nog niet in de buurt wat van Leuven met voorsprong de duurste centrumstad van Vlaanderen maakt. Voor appartementen liggen de prijzen gelukkig iets lager met een gemiddelde van 296.369 euro, net iets lager dan koploper Gent.
Conclusie: in Leuven wonen is niet voor iedereen weggelegd -zelfs niet voor huurders- en het blijft maar de vraag of CLT’s het antwoord zijn om de stad weer betaalbaar te maken voor de brede middenklasse. Feit is alleszins dat er nog maar weinig grond beschikbaar is in Leuven en dat de voorraad woonuitbreidingsgebieden stilaan op is. De oprichting van een CLT is weliswaar een goed initiatief maar andere maatregelen zijn zeker ook nog nodig om het tij in de alsmaar stijgende woningprijzen te keren. Toch valt de introductie van een CLT in Leuven aan te moedigen en is het eerste project een baken van hoop voor velen die al heel lang op zoek zijn naar een betaalbaar dak boven het hoofd. “In Klein-Rijsel, naast het Provinciehuis, zullen de eerste CLT-woningen verrijzen. Het CLT-model is overigens ook bestand tegen inflatie en marktwerking in tijden van crisis”, klinkt het nog bij de initiatiefnemers. Een eerste -weliswaar- kleine stap in de goede richting, zoveel is zeker. AGSL en de stad Leuven blijven alvast op zoek naar beschikbare grond voor nog meer CLT-projecten in de toekomst.